Program Badań Przesiewowych raka jelita grubego
Program Badań Przesiewowych raka jelita grubego (PBP) jest zadaniem Narodowej Strategii Onkologicznej. W ramach PBP od 2000 roku wykonywana jest bezpłatna profilaktyczna kolonoskopia. W latach 2012-2021 wysyłane były imienne zaproszenia do osób w wieku 55-65 lat.
Obecnie podstawą do zapisania się na Profilaktyczną Kolonoskopię jest wypełniona ANKIETA.
Od IV kwartału 2022 roku w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia udział w badaniu mogą wziąć osoby:
- bez objawów klinicznych sugerujących nowotwór jelita grubego,
- które nie miały wykonanej kolonoskopii w przeciągu ostatnich 10 lat,
- oraz spełniają kryterium wiekowe:
- 50-65 lat lub
- 40-49 lat posiadające krewnego pierwszego stopnia, u którego rozpoznano nowotwór jelita grubego.
Celem PBP jest zmniejszenie liczby zachorowań i zgonów z powodu raka jelita grubego.
Rak jelita grubego jest drugim najczęstszym nowotworem złośliwym w Polsce. Każdego roku rozpoznaje się ponad 18 000 nowych przypadków. Rak jelita grubego rozwija się ze zmian łagodnych, tak zwanych polipów. Taka przemiana trwa najczęściej kilkanaście lat. Dlatego też, poddając się badaniu odpowiednio wcześnie i usuwając polipy można zapobiec rozwojowi raka. Wcześnie wykryty rak jest również bardzo często wyleczalny.
Ani polipy, ani rak we wczesnym stadium zazwyczaj nie powodują objawów. Istotą profilaktycznej kolonoskopii jest odnalezienie tych właśnie bezobjawowych jeszcze zmian i o ile to możliwe, ich usunięcie. Takie postępowanie pozwala zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka jelita grubego nawet o 60-90%.
Badanie profilaktyczne należy wykonać między 50 a 65 rokiem życia
Częstość występowania polipów i ryzyko ich zezłośliwienia wzrasta z wiekiem. Znacząca większość nowych zachorowań występuje u osób po 65 roku życia. Objęcie programem kobiet i mężczyzn między 50 a 65 rokiem życia ma na celu wykrycie zmian potencjalnie wyleczalnych. W tym wieku 25 % osób ma polipy, a 5 % jest zagrożonych rozwojem raka. Dzięki badaniom profilaktycznym i usuwaniu ewentualnych zmian można znacznie obniżyć ryzyko zachorowania.